Bu yıl 17 Şubat’ta Toronto Pearson Havalimanı’nda yaşananlar, havacılık tarihinin en inanılmaz anlarından biriydi. İniş sırasında piste çok sert vuran bir Bombardier jeti, herkesin gözü önünde takla atarak ters döndü. Enkazdan sağ kurtulan olması beklenmiyordu. Ama olanlar tam bir mucizeydi: Uçaktaki 80 yolcu ve mürettebatın tamamı, ters dönmüş uçaktan yürüyerek çıktı.
Hatta bazıları, tahliye sırasında baş aşağı duran kabinin içinden video bile çekiyordu.
Bir Mucize mi, Yoksa Bir Mühendislik Başarısı mı?
Peki bu nasıl mümkün oldu? Görüntülerde, emniyet kemerlerinin hayat kurtardığı açıkça görülüyordu; çünkü herkes baş aşağı koltuğunda asılı kalmıştı. Ancak bu inanılmaz kurtuluşun arkasında, pek kimsenin bilmediği, sessiz ve görünmez bir kahraman daha vardı: uçağın koltukları.
Hayat Kurtaran ’16g Kuralı’
Uçak koltuklarının ne kadar dayanıklı olabileceğini hiç düşündünüz mü? Amerikan Federal Havacılık Dairesi (FAA), yıllar önce bu konuda kritik bir karar aldı.
- Eski Kural (1988 öncesi): Koltukların, yer çekiminin 9 katı bir kuvvete (9g) dayanması yeterliydi.
- Yeni Kural (1988 sonrası): Bu standart neredeyse iki katına çıkarıldı ve koltukların yer çekiminin tam 16 katı bir kuvvete (16g) dayanması zorunlu hale getirildi.
Dahası, 2009’dan itibaren bu kural, Boeing 737 ve Airbus A320 gibi eski model uçaklar için bile geçerli oldu. Uçaklar kapsamlı bakıma girdiğinde, eski tip 9g’lik koltukların sökülüp yerine 16g’ye dayanıklı olanların takılması şart koşuldu.
Rakamlarla Hayat ve Ölüm Arasındaki Fark
Peki 9g ile 16g arasındaki bu fark ne kadar önemli? Yapılan hesaplamalar şok edici. Toronto’daki gibi bir kazada:
- Eğer uçakta eski tip 9g’lik koltuklar olsaydı, enkazdan sağ çıkabilecek kişi sayısının yaklaşık 20 olacağı tahmin ediliyor.
- Yeni nesil 16g’lik koltuklar sayesinde ise bu sayı 100’e kadar çıkabiliyor.
Kısacası, 17 Şubat günü o uçaktan yürüyerek çıkan 80 kişi, hayatlarını büyük ihtimalle kimsenin aklına bile gelmeyecek bu basit kural değişikliğine ve o koltukların mühendisliğine borçluydu. Bu olay, havacılıkta alınan küçük bir güvenlik önleminin ne kadar büyük mucizeler yaratabileceğinin en canlı kanıtı oldu.
