Pegasus CEO’su Mehmet Nane koronavirüsün sektöre etkilerini ve gelecek planlarını anlattı. Nane, “Virüs nedeniyle uçaklarımız yerde, nakit akışı yok. İstikrar kalkanı paketinden yararlandık. Bundan sonrası için de çalışıyoruz. Yolcularımızı ve çalışanlarımızı korumak için hijyen zinciri oluşturacağız. Bir koltuk ara vererek misafirlerimizi alamayız. Çünkü koridor arası 60 santimetre. Uçaklar sosyal mesafe için uygun değil” dedi.
Koronavirüs salgınının en çok etkilediği sektörlerin başında geliyor havacılık. Dünyanın neredeyse her yerinde havayollarının yüzde 90’ını durdu. Kargo uçaklarının dışında havayolu taşımacılığı yapılamadı. Mart-nisan aylarındaki bu durgunluk mayıs ayında da devam ediyor. Dünyanın en önde gelen havayolu şirkertleri bu 3 aylık durgunluğu taşımakta zorlanırken, Uzakdoğu ülkelerinden bazı iyi haberler geldi. Singapur Havayolları harekete geçti. Çin ülke içinde uçuşları başlattı. Türkiye’de de Bilim Kurulu’nun son dönemdeki açıklamaları, Sağlık Bakanı’nın değerlendirmeleri, azalan hasta sayısı normalleşmeye doğru ilk adımların atılmaya başlanmasına neden oldu. 65 yaş üstü ve 20 yaş altı için kısıtlamaların esnetilmesi, AVM’lerin açılış tarihlerinin konuşulmasıyla birlikte havayolu şirketleri de normalleşmeye yönelik adımlarını atmak için çalışmalara başladılar.
Biz de bu çalışmaları öğrenmek, sürecin nasıl geçtiğini sormak, salgın sonrasının nasıl yönetileceği konusunu konuşmak için Pegasus CEO’su Mehmet Nane ile online ortamda bir araya geldik. Pegasus 2020 yılına talihsiz bir kazayla başlamıştı. Şubat ayının ilk haftasında Sabiha Gökçen’de meydana gelen kaza Pegasus’u etkilemiş, Pegasus CEO’su Mehmet Nane can kaybının yaşandığı kaza sonrasında basın toplantısında gözyaşlarını tutamamıştı. Bu olayın izleri henüz kalkmamışken, yalnızca Türkiye’yi ve Pegasus’u değil, tüm dünyayı etkileyen koronavirüs salgınıyla her şey bir anda durdu. Pegasus da dünyanın birçok ülkesindeki havayolu şirketleri gibi uçaklarını park alanına çekti. 32 yıllık iş yaşamının en zor yıllarından birini yaşayan Mehmet Nane, “her krizin öğretici yanları var “diyor. Tüm bu süreçlerde “samimi ve doğru iletişim” yaparak süreci yönetmeye çalıştıklarını söylüyor.
Mehmet Nane’ye salgın sonrasında nelerin gelişeceğini, nasıl önlemler aldıklarını sorduk. “Gıdada soğuk zincir bozulursa gıdalar yenemez hale gelirse artık bizim için de böyle bir durum var” diyen Nane, “Hijyen zinciri oluşturamazsak işleri eskisi gibi sürdürmeyiz, ayakta durmakta zorlanırız. Burada çalışanlar için tüm hijyen önlemleri alınacak. Eldiven, maske, mesafeli toplantı, siperlik, ateş ölçümleri…Ayrıca tüm misafirlerimiz de hijyen zincirine uyacak. Artık maske takmak evden paltoyla çıkmak gibi olacak. Misafirlerimiz uçmak için kapıya geldiklerinde mutlaka maskeli olacaklar, termal kameralardan geçecekler. Kontuara geldiklerinde personelimiz siperlikli olacak. Misafirler uçağa gelene kadar hijyen zinciri kırılmayacak” ifadelerini kullandı.
Gelecek için kafaları karıştıran ve yolcuları en çok tedirgin eden uçakta ‘sosyal mesafe nasıl korunacak’ sorusunu da sorduk Mehmet Nane’ye. Nane, uçakta ‘mesafeli’ oturumun mümkün olmadığını söyledi. Nane, bu işin gerekçelerini de şöyle anlattı: “Bir koltuk ara vererek misafirlerimizi alamayız. Çünkü koridor arası 60 cm. Tek koridorlu uçakta koridorda oturan yolcular arası bile 1-1.5 metre olamaz. Pencere kenarındaki biri tuvalete kalksa ne olacak? Bu yüzden de misafirlerin uçağa gelene kadar hijyen tedbirlerini almış olmaları şart. Bizler de uçak içindeki tüm önlemleri alacağız. Dünyadaki havacılık otoritelerini de takip ediyoruz. Alınan kararlar da bu yönde. Uçaklar sosyal mesafe için uygun değil.”
Bu dönemde sektöre İstikrar Kalkanı paketiyle destek olan hükümetin, bundan sonraki süreçte de desteklerini beklediklerini de söyleyen Mehmet Nane, “Türkiye’deki havacılık şirketleri zayıflarsa, gücünü kaybederse sonrasında buraya yabancı şirketler gelir. Bu sektör katmadeğer yaratan bir sektör. Türk şirketleri zayıflarsa yabancılar gelir yapar ve katmadeğer yurtdışına gider. Bu yüzden de stratejik bir sektör olarak desteklenmemiz gerekiyor” diyor.
Pegasus’un bu yıl içinde 10 yeni uçağı filosuna katacağını, uçakların siparişlerinin 2012’de verildiğini ve teslim tarihlerinin 2024’e kadar zamana yayıldığını da hatırlatan Mehmet Nane, “Biz eğer Airbus’ta tarafında bir sorun olmazsa tüm uçaklarımızı alacağız. Siparişlerimizden vazgeçmedik. Ülkemizin geleceğine güveniyoruz. Planlarımızı da orta ve uzun vadeli yapıyoruz” dedi.
Asıl önemli olanın bundan sonrası olduğuna dikkat çeken Nane, nakit akışının durduğu, normalleşme sürecinde de hemen her şeyin eski normallerine dönemeyeceğinin öngörüldüğü bir ortamda neler yaptıklarını anlattı. İşte Mehmet Nane’nin anlattıklarından öne çıkanlar: “Mart-nisan ve mayıs dönemi bittikten sonra normalleşme süreci çok daha uzun sürecek. Havacılık sektörü için 2021 diyen de var 2023 diyen de. Boeing CEO’su 2023 dedi. Biz ise öncelikli olarak nakit çıktıyı azaltıcı önlemler aldık. Uçaklarımız yerde, nakit akışı yok. İstikrar Kalkanı Paketi’nde yer alan desteklerden yararlandık.”
20 Mart’tan beri evden çalışma sistemine geçen Pegasus’ta her gün işe giden sayılı insandan biri de Mehmet Nane. “İlk hafta evden çalışmayı denedim. Ancak 32 yıldır sabah gömleğini giyip işe giden biri olarak buna alışamadım. O yüzden nasıl olsa işyerinde kimse yok diye düşünerek her gün işe gidiyor, ofisimden işleri yönetiyorum” diyor. Bu dönemi Pegasus 2’ye ayırmış. İlk bölüm koronavirüsün etkisi ve acil yapılması gerekenler, 2’inci bölüm ise bundan sonrasında yapılacak olanlar, yeni stratejiler. Mehmet Nane ilk adımda çalışanların evden çalışma sistemine geçmesini sağlayarak işlerin günlük akışını devam ettirdiklerini ve bunun paralelinde de ofislerinde yeni dönem için alınması gereken önlemleri hayata geçirdiklerini anlatıyor. Pegasus Genel Müdürlüğü’ne termal kameralar yerleştirilmiş, her köşede dezenfektanlar, masalarda mini dezenfektanlar bulunuyor.
Bilim Kurulu’nun kararının ardından ilk etapta yurtiçi uçuşların başlayacağını, ilk adımda da örneğin bir yıl önce Bodrum’a günde 10 uçuş yaparlarken bir anda 10 uçuşla başlamayacaklarını söyleyen Mehmet Nane, uçuşların ivmelenmesi için de zamana ihtiyaç duyulacağını aktardı.
Elif Ergu / Hürriyet