20 Temmuz 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nın yıldönümü kutlanırken, Türkiye 45 yıl aradan sonra bir kez daha ‘dost ve müttefiklerinin’ yaptırımlarıyla karşı karşıya. 45 yıl önce Kıbrıs çıkarmasında kendi savaş uçaklarımızın savaş gemilerimizi vurduğu telsiz zaafiyeti Türkiye’ye Aselsan’ı kazandırmıştı. Aselsan bugün 20 ülkeye telsiz satıyor. 45 yıl sonra bir kez daha yaptırımlarla karşı karşıya kalan Türkiye’nin F-35 program ortaklığının askıya alınması ise Türkiye’nin kendi savaş uçağını üretmesi sürecini hızlandıracak bir gelişme olarak görülüyor. F-35 programı için yapılan yatırımların Milli Muharip Uçak (MMU) TFX’e aktarılması, Türk şirketlerinin elde ettikleri kabiliyetleri MMU projesine yönlendirmeleri, Türkiye’yi kısa sürede jet uçağı üreten sınırlı sayıdaki ülke konumuna yükseltecek bir sürecin işaret fişeği olacak. Yapılan devletlerarası görüşmeler ve Paris Airshow’daki gövde gösterisinin ardından gözlerin çevrildiği MMU için yetkililer, “Bugün bitmiş olsa 400 adetlik sipariş hazır” diyor.
11.5 MİLYAR TFX’E
Amerika, Türkiye’nin F-35 ortaklığının askıya alındığını açıklarken, Pentagon sözcüsü, F-35 için 900’den fazla parça üreten Türk firmaların 9 milyar dolarlık bir mağduriyet yaşayacağını iddia etmişti. Şuana kadar olumsuz bir durum yaşamayan Türk şirketleri mevcut siparişlerin üretimine devam ediyor. Olası bir iptal durumunda ise bu yatırımlar tamamen MMU/TFX’e aktarılacak. Yetkililer, ABD’nin tehdit olarak sunduğu bu yatırımın tamamen Türkiye’nin milli üretimi lehine bir fırsat olarak görüldüğünü vurguluyor. Türkiye’nin F-35’ler için 100+ adet alım taahhüdü karşılığında imzaladığı 11.5 milyar dolarlık anlaşmanın bütçesinin milli uçağa aktarılması da projeye hız verecek.
Halen Avrupa’da 3 uçak programı eşzamanlı yürütülüyor. İngilizlerin 6. nesil uçak projesi olarak duyurduğu ‘Tempest’ henüz kavramsal tasarım aşamasında. ABD’nin F-35’ini tercih etmeyen Fransa ve Almanya da 6. nesil savaş uçağı için ortaklığa gitti. Bu proje de henüz başlangıç seviyesinde. Sözkonusu savaş jetlerinin 2040’lı yıllarda havada olması bekleniyor. F-35 veya F-22 gibi 5. nesil bir uçak olacak MMU/TFX ise çok yol kat etti. İlk uçuşun 2025 yılında yapılması planlanıyor. Milli uçağın üreticisi TUSAŞ’ın genel müdürü Temel Kotil, bu uçağın Avrupa’nın en iyisi olacağını belirtiyor. Diğer projelerden çok daha önce üretim bandına girecek oluşundan ötürü milli uçağın taliplisi çok. MMU, haziran ayında gerçek boyutlardaki maketinin ilk kez sergilendiği Paris Airshow’da ilgi odağı oldu. Projeye şimdiden birçok sayıda talep geldiği belirtiliyor.
