ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz aylarda İran’a yönelik başarılı operasyonların kahramanı olarak gösterdiği B-2 hayalet bombardıman uçaklarının “yeni ve geliştirilmiş” bir versiyonu için sipariş verdiklerini duyurarak dünyayı sarstı. Bu gizemli açıklama, küresel askeri dengeleri ve milyarlarca dolarlık savunma sanayisini yeniden alevlendirdi. Peki, bu efsanevi uçak gerçekten neydi ve bu yeni hamle ne anlama geliyor?
Stratejik Bir Hamle mi, Gözdağı mı? Siparişin Perde Arkası
Başkan Trump’ın Beyaz Saray’da yaptığı basın toplantısında, İran’ın nükleer tesislerine yönelik “kusursuz” olarak nitelendirdiği ve “Gece Yarısı Çekici Operasyonu” olarak bilinen hava saldırılarını övdüğü bir anda geldi. Elinde “yepyeni” olarak tanımladığı bir B-2 modelini tutan Trump, “inanılmaz bir makine” olarak tanımladığı bu uçaklardan çok sayıda sipariş ettiklerini belirtti.
Ancak bu açıklama bazı soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Uçağın üreticisi Northrop Grumman, henüz yeni bir B-2 versiyonunu resmi olarak duyurmadı. Şirket, B-2’nin yerini alması beklenen ve 2026-2027 gibi hizmete girmesi planlanan yeni nesil B-21 Raider üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Trump’ın bahsettiği uçağın mevcut B-2’lerin kapsamlı bir modernizasyonu mu, yoksa tamamen yeni bir proje mi olduğu belirsizliğini koruyor. Analistler, bu duyurunun hem ABD’nin askeri gücünü sergilemek hem de rakiplerine net bir mesaj vermek amacını taşıyan stratejik bir iletişim olabileceğini vurguluyor.
B-2 Spirit: Radara Yakalanmayan Efsane Nedir?
B-2 Spirit, basit bir bombardıman uçağı değildir; o, mühendisliğin sınırlarını zorlayan bir teknoloji harikasıdır. “Uçan kanat” olarak bilinen radikal tasarımı, gövde ve kuyruk gibi geleneksel parçaları ortadan kaldırarak ona radarda neredeyse görünmez olma yeteneği kazandırır.
Soğuk Savaş döneminde, en gelişmiş hava savunma sistemlerini bile delip geçerek nükleer ve konvansiyonel yükleri hedefe ulaştırma amacıyla tasarlanmıştır. Bu özelliği, onu gezegendeki en caydırıcı askeri platformlardan biri haline getiriyor.
Ateşle İmtihan: B-2 Nerelerde Kullanıldı?
1997’de hizmete girdiğinden bu yana B-2, ABD’nin en kritik askeri operasyonlarında sessiz ve derinden rol aldı. Gökyüzündeki bu hayalet, ilk olarak 1999’da Sırbistan’daki hedefleri vurarak savaş sahnesine çıktı. Ardından Afganistan (2001) ve Irak’taki (2003) operasyonlarda görev aldı. Libya’daki operasyonlar ve son olarak Haziran 2025’te İran’ın nükleer tesislerine yönelik hassas saldırılarla adından söz ettirdi. Missouri’deki üslerinden havalanıp hiç durmadan dünyanın öbür ucundaki hedefleri vurup geri dönebilmesi, onun küresel erişim gücünün en büyük kanıtıdır.
Onu Özel Kılan Ne? İşte B-2’nin Baş Döndüren Özellikleri
B-2’yi diğer uçaklardan ayıran, sadece radara yakalanmaması değil, aynı zamanda sahip olduğu üstün yeteneklerdir:
- Görünmezlik (Stealth) Teknolojisi: Radar sinyallerini emen özel kompozit malzemeler, ısı izini azaltan motorlar ve benzersiz aerodinamik yapısı sayesinde düşman radarları için neredeyse görünmezdir.
- Menzil ve Yük Kapasitesi: Tek bir yakıt ikmaliyle 18,500 kilometreden fazla yol kat edebilir. Bu, ona dünyanın herhangi bir noktasına ulaşma imkanı tanır. İki silah bölmesinde yaklaşık 18,000 kg (40,000 lbs) nükleer veya konvansiyonel bomba taşıyabilir. Bu yüke sığınak delici “bunker buster” bombaları da dahildir.
- Yüksek İrtifa Görevi: 15,000 metre (50,000 feet) yüksekliğe çıkarak birçok hava savunma sisteminin ulaşamayacağı bir seviyede güvenle uçabilir.
- Hassas Vuruş Gücü: Gelişmiş sensörleri ve GPS güdümlü mühimmat kullanma kabiliyeti, hedefleri şaşmaz bir isabetle imha etmesini sağlar.
| Teknik Özellikler | Değerler |
| Mürettebat | 2 (Pilot ve Görev Komutanı) |
| Kanat Açıklığı | 52.4 metre |
| Uzunluk | 21 metre |
| Maksimum Kalkış Ağırlığı | 152,635 kg |
| Hız | Yüksek ses altı (Yaklaşık 1,010 km/s) |
| Menzil (Yakıtsız) | 11,100 km |
Milyar Dolarlık Hayalet: Maliyetin Boyutu
B-2 Spirit, sadece teknolojik olarak değil, aynı zamanda maliyet olarak da zirvede yer alıyor. Geliştirme ve üretim maliyetleri hesaba katıldığında, her bir uçağın maliyeti 2 milyar doları aşıyor. Bu, onu tarihin en pahalı hava aracı yapıyor.
Başlangıçta 132 adet üretilmesi planlanmışken, Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve astronomik maliyetler nedeniyle üretim sadece 21 adetle sınırlandırıldı. Uçağın saatlik uçuş maliyetinin ise 130,000 doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Bu devasa rakamlar, B-2’nin neden sadece en kritik ve yüksek değerli görevler için kullanıldığını açıklar nitelikte. Trump’ın yeni sipariş duyurusu, bu dudak uçuklatan maliyetlerin yeniden gündeme gelmesine neden oldu.
