Düşman deniz platformlarına yönelik sıradışı tehdide Türk şirketi Solid AERO imza attı. Kamuoyuna ilk kez geçtiğimiz yıl duyurulan ‘TALAY’ adlı kamikaze İHA, nihâi tasarımıyla seri üretime hazır hale geldi. Su üzerinde bir seyir füzesi gibi hareket eden insansız hava aracının test görüntüleri heyecan verdi.
Kamuoyuna ilk kez Ekim 2024’teki SAHA EXPO fuarı esnasında duyurulan insansız hava aracı TALAY, nihaî tasarımıyla üretime hazır hale geldi. ‘Dünyanın ilk alçak irtifa çok amaçlı insansız hava aracı’ iddiasıyla dikkatleri üzerine çeken TALAY, yeni modeliyle IDEF-2025’te görücüye çıkacak.
Wing-in-Ground (yer etkisi) prensibiyle gerçekleştirilen test uçuşlarının ardından, serbest uçuş kabiliyetini 100 metre irtifaya çıkararak kanıtlayan TALAY, deniz testlerinin tamamlanması sonrası seri olarak üretilecek.
TALAY’ı geliştiren Solid AERO, Yonca Shipyard iş birliğiyle planlanan test-üretim faaliyetlerine yakın zamanda başlayacak. Bu iş birliği kapsamında TALAY’ın gövde entegrasyonundan nihai montajına kadar tüm aşamalar, yüksek kalite standartlarıyla yürütülecek.
Deniz üstü alçak irtifada operasyon yapabilme ihtiyacına bir cevap olarak geliştirilen TALAY, savunma, saldırı ve caydırıcılık görevlerinde etkili, yüksek performanslı bir platform olarak görev yapacak.
SUYUN HEMEN ÜZERİNDE SÜZÜLÜYOR, RADARLAR TESPİT EDEMİYOR
Deniz ve kıyı görevleri için optimize edilen bu yenilikçi İHA, kanat-yer etkisi (Wing-In-Ground) teknolojisini kullanarak deniz yüzeyinden sadece birkaç metre yükseklikte, radarların tespit edemeyeceği bir şekilde süzülerek hareket ediyor.
TALAY, katlanabilir kanatları sayesinde hızlı bir şekilde konuşlandırılabiliyor ve 30 kilograma kadar sensör ya da mühimmat taşıma kapasitesine sahip. Saatte 200 kilometre hıza ulaşabilen araç, yaklaşık 3 saat uçuş süresi ve 200 kilometre operasyonel menzil sunuyor.
Deniz durumu 3 şartlarında bile otonom ya da operatör kontrollü uçuş kabiliyetini ortaya koyan TALAY, devriye, keşif, saldırı ve kargo gibi farklı görevlere kolaylıkla adapte olabiliyor.
Kamikaze insansız deniz araçlarından (KIDA) daha üstün hız, menzil ve düşük iz profiliyle deniz ortamında rakipsiz performans sunduğu ifade edilen TALAY, normal taarruz görevlerinin yanı sıra liman hedeflerine yönelik saldırı kabiliyetleri, opsiyonel mühimmat konfigürasyonlarıyla entegre edildi.
Optik, kızılötesi ve lazer sensör yükleri sayesinde istihbarat-gözetleme-keşif (ISR), caydırma ve doğrudan angajman operasyonlarını üstlenebilen TALAY, saatte 200 kilometreye ulaşan maksimum hızı ve deniz platformlarından daha hızlı reaksiyon veren manevra kabiliyetiyle kritik hedeflere süratle intikal edebiliyor.
Düşük radar kesit alanı ve sonar izi bırakmayan tasarımıyla tespit edilmeden operasyon gerçekleştirebilen TALAY, Katlanabilir yapısı ve hafif gövdesiyle, farklı platformlardan hızlı konuşlandırma imkanı sunuyor.
TALAY, Gelişmiş veri linkleri ve önceden yüklenen koordinatlarla ‘öğret ve tekrar et’ modunda hassas görev icrası sağlayabiliyor.
2024’TE ANİMASYONU VARDI, BU YIL GERÇEĞİ MEYDANDA
TALAY için yürütülen yoğun test çalışmaları ve ilk modelden elde edilen veriler doğrultusunda kanat profili ve gövde altı aerodinamik düzlem optimizasyonları yapıldı. Böylece yer etkisiyle verimlilik yüzde 15 artırılarak yüzde 40 seviyesine çıkarıldı.
Kompozit gövde ve katlanabilir kanat mekanizmalarında yüksek mukavemetli, hafif alaşımlar tercih edildi. Taşınabilirlik ve hızlı konuşlandırma süreleri yarı yarıya azaltıldı.
Yeni nesil uçuş kontrol birimi; gelişmiş PID yerine model-tabanlı ve yapay zeka destekli uçuş yazılımıyla donatıldı. Bu sayede 100 metreye kadar serbest uçuşta daha stabil irtifa tutuşu sağlanıyor.
Deniz yüzeyinden havalanma özelliği bulunan TALAY’ın çalışma prensibine dair hazırlanan animasyon geçtiğimiz yıl yayınlandığında bu proje özellikle sosyal medyada kimi kesimler tarafından ‘gerçekleştirilemez’ bulunmuştu. Türk şirketi Solid AERO, bu yıl TALAY’ın gerçek test görüntülerinden bazı kesitler yayınladı.
TALAY’IN SERİ ÜRETİMİ NE ZAMAN?
Deniz testleri tamamlandıktan hemen sonra, Ekim 2026 itibarıyla seri üretim hattı devreye alınacak. Üretim hattından çıkan ilk seri örneklerin Ocak 2027 sonunda kullanıcı birliklerine teslim edilmesi planlanıyor.
Eğitim, lojistik ve destek altyapısı kurulduktan sonra, sahada tam taktik angajman ve ISR görevlerine 2027 başında çıkması hedefleniyor. Yonca Shipyard ile gövde montaj ve son kontrol süreçleri taslak takvime alındı. Malzeme tedarik ve kalite kontrol protokolleri oluşturuldu.
