Avrupa medyasına konu olan Türk mühimmatlarına TÜBİTAK SAGE üretimi BOZOK ve KAYI da eklendi. AKINCI TİHA ile test atışında hedefini büyük hassasiyetle vuran mini akıllı bombalar, İtalyan savunma uzmanına göre ‘derin siyasî anlamlar taşıyor.’
AKINCI TİHA’nın BOZOK ve KAYI mühimmatlarıyla gerçekleştirdiği atış testi İtalya’da yankılandı. TÜBİTAK SAGE üretimi mini akıllı mühimmatların AKINCI’ya tam entegrasyonu, insansız hava araçları özelinde Türk savunma sanayiini yeniden Avrupa gündemine taşıyor.
İtalya merkezli savunma-haber platformu Reportdifesa‘da yazan Carlo De Cristoforis Stratejik Çalışmalar Merkezi (CESTUDEC) Başkanı Giuseppe Gagliano, BOZOK ve KAYI mühimmatlarına verilen isimlerden yola çıkarak ilginç değerlendirmelerde bulundu.
Bunların ‘kesinlikle siyasî anlamı bulunduğunu’ kaydeden Gagliano, AKINCI ile atış testinden yola çıkarak şu yorumda bulundu:
“AKINCI’nın gerçek mühimmat testleri, basit bir teknik ilerlemeyi değil, Türkiye’nin askerî ve endüstriyel duruşunu yeniden tanımladığı uzun vadeli bir stratejinin teyidini temsil ediyor.
BOZOK ve KAYI-30 gibi tamamen yerli üretim hassas mühimmatların entegrasyonu ve başarılı bir şekilde konuşlandırılması, platform mantığından sensörlerin, silahların ve operasyonel kabiliyetlerin tamamen Türk kontrolünde olduğu komple sistem mantığına geçişi işaret ediyor.
Rus yapımı S-400 sistemlerinin satın alınmasının ardından 2019’da F-35 programından çıkarılan Türkiye için insansız hava aracı sektörü, teknolojik egemenliğin temel taşı haline geldi.
2021 yılında hizmete giren AKINCI, muharebe kabiliyetlerinin tam olarak uygulanması beklenirken ihtiyatlı entegrasyonla dikkat çekmişti. Oysa son testler, bu aşamanın artık tamamlandığını ve sistemin tam olgunlukla operasyonel kullanıma hazır hale geldiğini gösteriyor.
Yüksek irtifada uzun süre görev yapabilen bir insansız hava aracı olarak tasarlanmış AKINCI çok yönlülüğünü daha şimdiden kanıtladı. Suriye’de PKK’ya karşı kullanılmasının yanısıra depremler sonrası arama-kurtarma operasyonları gibi sivil görevlerde de faaliyet göstermesi, AKINCI’nın stratejik değerini artıran etkenler oldu. Bu anlamda İHA’lar sadece askerî bir araç olmaktan öte, aynı zamanda siyasî ve sembolik bir varlık haline geliyor.”
İHA/SİHA’LAR DİPLOMATİK VE ASKERÎ NÜFUZ ARACI
“Ukrayna’daki savaş, insansız hava araçlarının modern çatışmalarda ne kadar merkezî bir rol oynadığını gösterirken, giderek daha da gelişen hava savunma sistemleri ve elektronik harp aygıtları, bu araçların bazı sınırları bulunduğunu da ortaya koymuştur.
Türkiye’nin buna cevabı teknolojik seviyeyi yükseltmek oldu. Buna son örnek, Ankara’nın insansız savaş uçağı segmentinde de rekabet etme arzusunu gösteren Bayraktar KIZILELMA’nın sergilediği başarıdır.
Jeoekonomik düzeyde ihracat, stratejinin ayrılmaz bir parçasıdır. Türk insansız hava araçları Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ’daki askeri dengeleri değiştirdi ve Afrika ile Ortadoğu’daki varlıklarını genişletiyor.
Suudi Arabistan gibi ülkelerle yapılan ve teknoloji transferini ve yerel üretimi içeren anlaşmalar, Türkiye’yi insansız sistemler bölgesel pazarında Çin ile rekabet edebilecek bir NATO oyuncusu konumuna getiriyor.
Halihazırda onlarca ihracat sözleşmesine konu İHA’lar Türk savunma sanayiinde önemli bir başlık haline geldi. Ankara tamamen yerli bir insansız hava aracı ekosistemi oluşturarak dış kısıtlamalara ve tedarik zinciri baskılarına karşı kırılganlığını azaltıyor. Aynı zamanda diplomatik ve askerî nüfuz aracı da edinmiş oluyor.
İnsansız hava aracı programı artık sadece teknolojik bir tercih değil; Türkiye’nin bölgesel ve küresel stratejik alandaki rolünü yeniden tanımlayan bir güç aracıdır.”
BOZOK VE KAYI MÜHİMMATININ MENZİLLERİ
İtalyan savunma medyasına konu olan AKINCI test atışı, hassas hedefleme kabiliyetiyle BOZOK ve KAYI mühimmatlarını yeniden ön plana çıkardı. BOZOK ve KAYI, ROKETSAN’ın Mini Akıllı Mühimmat (MAM) ailesine alternatif olarak TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirildi.
Dünyada 50’den fazla ülke Türk SİHA’larını kullandığından ötürü ROKETSAN’ın MAM-C, MAM-T ve MAM-L mühimmatları yoğun taleple karşı karşıya bulunuyor. Bu nedenle imdada TÜBİTAK SAGE tasarımı BOZOK ve KAYI mühimmatları yetişiyor.
Baykar’ın Afrika’daki müşterileri için 2024 sonlarında tek seferde verdiği 1000 adetlik sipariş, dikkatleri bir anda BOZOK’a çevirmişti.
15 kilometrenin üzerinde menzile ulaşabilen Mini Akıllı Mühimmat BOZOK, öncelikle anti-personel görevleri için kullanılırken hafif zırhlı araçların tahribinde de etkili oluyor.
Tungsten parçacıklı harp başlığı kullanan BOZOK, 120 mm çap, 16 kilogram ağırlık ve 80 santimetre uzunluğa sahip. Lazer güdümlü mini füze, hedeflerini hassas biçimde vurabiliyor.
KAYI mühimmatı ise hedefini 25 kilometreden vuruyor. KAYI Güdümlü Minyatür Mühimmat Ailesi şimdilik KAYI-30 ve KAYI-50’den oluşuyor. KAYI-30, 30 kilogram ağırlık ve 100 santimetre uzunlukta; KAYI-50 ise 50 kilogram ağırlık ve 130 santimetre uzunluğa sahip.
KAYI-50’nin 50 kilometreden daha uzun menzilde görev yapması bekleniyor. AKINCI TİHA’dan atış görüntüleri yayınlanan BOZOK ve KAYI daha önce Bayraktar TB2 ile de uçmuştu.
