Avrupa’nın 6. nesil savaş uçağı rüyası (FCAS), 2025’in son günlerinde tarihinin en büyük krizine girdi. Fransa Senatosu’ndaki bütçe görüşmelerinde patlayan bomba, ortaklığın çatladığını resmen belgeledi. İddiaya göre Airbus Almanya, uçağın kritik parçalarını “üretemedi”. Bunu fırsat bilen Fransız devi Dassault ise resti çekti: “Ya liderlik tamamen bize geçer ya da bu iş yürümez!”
Avrupa’nın gökyüzündeki geleceğini şekillendirecek FCAS (Geleceğin Muharebe Hava Sistemi) projesinde sular durulmuyor. Fransa Senatörü Hugues Saury, bütçe görüşmelerinde yaptığı şok açıklamayla, projenin perde arkasındaki teknik ve siyasi iflası gözler önüne serdi.
Senato’da İtiraf Edildi: “Airbus Almanya Teknik Olarak Sınıfta Kaldı!”
Krizin fitilini ateşleyen olay, teknik bir başarısızlık oldu. Senatör Saury, Opex360’a yansıyan sözlerinde, Airbus’ın Alman biriminin, Yeni Nesil Savaş Uçağı (NGF) için üstlendiği teknik alt montajları tamamlayamadığını açıkladı.
Saury, “Airbus Almanya, kendi sorumluluğundaki teknik alt bileşenleri üretemedi” diyerek, bu durumun mühendislik ekipleri arasındaki gerilimi zirveye taşıdığını belirtti. Alman tarafının bu başarısızlığı, projenin ilerlemesini durdurma noktasına getirdi.
Dassault’dan Tarihi Rest: “Çifte Oy Oyununu Bitirin!”
Teknik başarısızlık, Fransız Dassault Aviation’ın eline büyük bir koz verdi. Uzun süredir projedeki “çok başlılıktan” şikayetçi olan Dassault, bu olayın ardından daha güçlü yönetim yetkisi talep etmeye başladı.
Dassault CEO’su Eric Trappier, Airbus’ın Almanya ve İspanya iştirakleri sayesinde projede “çifte oy hakkına” sahip olmasını ve liderliğin dağıtılmasını (Eurofighter modeli) başından beri eleştiriyordu. Fransızlar şimdi, nEUROn programındaki gibi tek ve net bir liderlik (Dassault liderliği) modeline geçilmesi için bastırıyor.
“2025 Kayıp Yıl Oldu, Çıkmazdayız!”
Senatör Saury’nin şu sözleri ise projenin ne kadar vahim bir durumda olduğunu özetledi:
“FCAS, 2025 boyunca doğru yönde ilerlemedi. Hem endüstriyel hem de siyasi bir çıkmazdayız.”
Sorun sadece teknik değil; Almanya’nın silah ihracatı vetosunun hala çözülememiş olması da projenin uzun vadeli ticari modelini tehdit ediyor.
Kader Anı Geldi: Son Tarih Bu Ayın Sonu!
Şimdi gözler takvim yapraklarında. Fransa, Almanya ve İspanya’nın projenin devamı için gereken “Faz 2” finansmanına dair nihai kararlarını 2025 yılı sonuna kadar (yani bu ay içinde) açıklaması gerekiyor.
Ancak bu teknik yetersizlik ve yönetim kavgası gölgesinde, Avrupa’nın en büyük savunma projesinin geleceği pamuk ipliğine bağlı görünüyor.
