Kuzey Amerika hava sahasını koruyan asırlık ittifakta deprem! Kanada Başbakanı Justin Trudeau yönetimi, 88 uçaklık dev F-35 siparişini iptal ederek Washington’ı şoke etti. Sadece parası ödenen 16 uçağı alıp gerisini iptal eden Ottawa’ya, ABD’den sert bir “NORAD” uyarısı geldi: “Bu yaptığınız Trump’a kafa tutmak değil, güvenliği ateşe atmaktır!”
Kanada’nın hava kuvvetlerini modernleştirme projesi, ABD ile dev bir diplomatik krize dönüştü. Ottawa yönetimi, daha önce taahhüt ettiği 88 adet F-35 savaş uçağı alımından vazgeçtiğini duyurdu. Karara göre Kanada, sadece parası halihazırda ödenmiş olan 16 uçağı envanterine katacak, geri kalan 72 uçaklık dev siparişi ise sildi.
Bu karar, Beyaz Saray ve Pentagon koridorlarında “soğuk duş” etkisi yarattı ve ABD’li yetkilileri adeta küplere bindirdi.
ABD Büyükelçisi’nden Açık Tehdit: “NORAD Tehlikeye Girer!”
ABD’nin Kanada Büyükelçisi Pete Hoekstra, diplomatik nezaketi bir kenara bırakarak Ottawa’yı çok sert bir dille uyardı. Büyükelçi, bu kararın Kuzey Amerika Hava Savunma Komutanlığı (NORAD) anlaşmasını riske atacağını ima etti:
“F-35 almazlarsa savunma ittifak anlaşması NORAD tehlikeye girer. F-35 sadece bir Amerikan uçağı değil, uluslararası bir uçaktır ve müttefiklerin ortak dilidir.”
“Trump’a Burun Kıvırmak Başka, Güvenlikle Oynamak Başka!”
ABD medyasında da Kanada’ya yönelik öfke hakim. National Security Journal, yayınladığı analizde Kanada’nın “ateşle oynadığını” yazdı. Dergi, Trudeau yönetimini siyasi inatlaşma uğruna ulusal güvenliği tehlikeye atmakla suçladı:
“Kanada ateşle oynuyor. Trump’a burun kıvırmak bir şey, ulusal güvenliğe burun kıvırmak ise bambaşka bir şey. Sadece 16 adet F-35 ve ardından 72 adet Avrupa uçağıyla ne yapacaklar? Rusya veya Çin karşısında bu filonun şansı ne?”
F-35 Yerine Avrupa Uçakları mı Geliyor?
Analizlere göre Kanada, F-35 yerine daha ucuz maliyetli Avrupa yapımı 4. nesil savaş uçaklarına (İsveç yapımı Gripen veya Fransız Rafale) yönelmeyi planlıyor. Ancak uzmanlar bunun askeri bir intihar olduğu görüşünde:
- Teknoloji Farkı: Uzmanlar, “Dört adet F-35 ile, Gripen veya Rafale gibi onlarca dördüncü nesil savaş uçağının kapsadığı alanı kontrol edebilirsiniz” diyerek, Kanada’nın hava gücünün ciddi şekilde zayıflayacağını savunuyor.
- Entegrasyon Sorunu: ABD ordusu tamamen F-35 üzerine kurulu bir ağa geçerken, Kanada’nın Avrupa uçaklarıyla bu ağa nasıl entegre olacağı büyük bir soru işareti.
Kanada’nın bu hamlesi, NATO içindeki “Amerikan silahı dayatması” tartışmalarını yeniden alevlendirecek gibi görünüyor.
