Biletlerimizde, bagaj etiketlerinde ve uçuş bilgi ekranlarında sıkça gördüğümüz bu üç harfli veya iki harfli kodlar, küresel havacılık operasyonlarının bel kemiğini oluşturur. Peki, IATA kodu tam olarak nedir, ne işe yarar ve bir havalimanının veya havayolunun kodunu nasıl öğrenebiliriz?
IATA KODU NEDİR VE NE İŞE YARAR?
IATA Kodu, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transport Association – IATA) tarafından, dünya genelindeki havalimanlarını, havayollarını ve şehirleri birbirinden ayırt etmek için atanan benzersiz alfanümerik kodlardır. Bu kodlama sistemi, havacılık endüstrisinde evrensel bir dil oluşturarak operasyonel verimliliği artırır ve karışıklıkları önler.
IATA kodu ne işe yarar? Temel amacı, karmaşık havalimanı ve havayolu isimleri yerine, herkesin anlayabileceği kısa ve standart bir tanımlayıcı sağlamaktır. Kullanım alanları oldukça geniştir:
- Biletleme ve Rezervasyon: Bir uçuş rezervasyonu yaparken, sistemler kalkış ve varış noktalarını uzun isimler yerine “IST – AYT” gibi kodlarla tanır.
- Bagaj Yönetimi: Bagaj etiketlerinin üzerine basılan IATA kodları, valizlerin doğru uçağa yüklenmesini ve doğru havalimanına gönderilmesini sağlar.
- Uçuş Planlama ve Tarifeler: Havayolları, uçuş tarifelerini ve bağlantılı uçuşları bu kodlar üzerinden planlar.
- Hava Trafik Kontrolü: Uçuş numaraları genellikle havayolu kodu ile birleşir (Örn: TK2124), bu da hava trafik kontrolörlerinin uçuşları kolayca tanımlamasına yardımcı olur.
Kısacası IATA kodları, check-in kontuarından bagaj alımına, bilet satışından uçuş operasyonlarına kadar havacılığın her aşamasında hayati bir rol oynar. Sektördeki bu gibi standartlar hakkında güncel bilgilere havacılık haberleri platformlarından ulaşabilirsiniz.
HAVALİMANI VE HAVAYOLU IATA KODLARI
IATA kodları, tanımladıkları varlığa göre farklı formatlarda olur:
- Havalimanı IATA Kodları: Üç harften oluşur. Bu harfler genellikle havalimanının bulunduğu şehrin veya havalimanının kendi adının kısaltmasıdır.
- IST: İstanbul Havalimanı
- SAW: Sabiha Gökçen Havalimanı (İstanbul)
- ESB: Esenboğa Havalimanı (Ankara)
- AYT: Antalya Havalimanı
- LHR: Londra Heathrow Havalimanı
- JFK: John F. Kennedy Havalimanı (New York)
- Havayolu IATA Kodları: İki karakterden (harf veya rakam) oluşur. Her havayolu şirketinin benzersiz bir kodu vardır.
- TK: Türk Hava Yolları
- PC: Pegasus Hava Yolları
- XQ: SunExpress
- LH: Lufthansa
- BA: British Airways
IATA KODU NASIL ÖĞRENİLİR?
Bir havalimanının veya havayolunun IATA kodunu öğrenmek oldukça basittir. Uçak biletinizin üzerinde kalkış ve varış noktaları genellikle bu kodlarla belirtilir. Ayrıca, internet üzerindeki arama motorlarına “[Şehir Adı] havalimanı IATA kodu” veya “[Havayolu Adı] IATA kodu” yazarak saniyeler içinde doğru bilgiye ulaşabilirsiniz. IATA’nın kendi web sitesi ve birçok seyahat acentesinin sitesi de bu kodları içeren listeler sunmaktadır.
SIKÇA SORULAN SORULAR (FAQ)
Türkiye IATA’ya üye mi?
Evet, Türkiye IATA’ya üyedir. Ülkemizdeki bayrak taşıyıcı ve birçok özel havayolu şirketi, IATA üyesi olarak uluslararası standartlarda faaliyet göstermektedir.
IATA number ne demek?
“IATA number” (IATA numarası), genellikle IATA tarafından akredite edilmiş seyahat acentelerine verilen benzersiz bir kimlik numarasıdır. Bu numara, acentenin havayolları adına bilet kesme ve işlem yapma yetkisini gösterir.
IATA şehir kodları nelerdir?
Bir şehirde birden fazla havalimanı varsa, o şehri temsil eden üç harfli bir IATA şehir kodu kullanılır. Örneğin, Londra için “LON” kodu Heathrow (LHR), Gatwick (LGW), Stansted (STN) gibi tüm havalimanlarını kapsar. İstanbul için de “IST” hem bir havalimanı hem de genel şehir kodudur.
THY IATA kodu?
Türk Hava Yolları’nın (THY) IATA tarafından atanan havayolu kodu “TK”dir. Bu nedenle tüm THY uçuş numaraları TK ile başlar (Örn: TK1821).
