Uçuş esnasında yolcular, kötü hava şartlarından dolayı endişe duyarlar. Bu tedirginliğin en üst düzeye çıktığı zamanlar ise yıldırımların oluşmaya başladığı zamanlardır. Uçağa yıldırım düşmesi, büyük bir faciaya yol açabilecek bir durum gibi gözüküyor olsa da gerçekte olay bu şekilde cereyan etmez. Uçakların dış gövdesi, alüminyum ile kaplanmıştır.
Alüminyum, basit bir anlatımla uçağın çevresini saran bir yıldırım kalkanı görevi yapmaktadır. Bu durum sayesinde uçağa yıldırım isabet etse bile bir noktadan gelen elektrik, diğer bir noktaya iletilerek uçaktan atılmış olur.
Aslında bu durum temel bir fizik kuramından geliyor. “Faraday Kafesi” ismi ile bilinen bu fizik yasası, kapalı, metal bir kafese elektrik akımı verildiğinde, içerisinde yer alan ortamın elektrikten etkilenmeyeceğini anlatıyor. Yani kafes, içerisinde bulunan ortamı koruma altına alıyor. Bu korumanın bozulmaması için, kafese içeriden hiçbir şekilde temas edilmemesi gerekiyor.
Yıldırım Çarpması
Uçuş esnasında uçaklara yıldırım çarpabilir. Yapılan araştırmalara göre her yolcu uçağına yılda ortalama 1 kez yıldırım çarpmaktadır. Uçak, havada yıldırım çarpmasına maruz kalırsa güçlü bir ses eşliğinde parlak ışık ortaya çıkar ve sarsıntılar olabilir. Bu tür durumlarda sakinliğinizi koruyup kabin memurlarının duyurularını dikkate alınız.
Uçağa Yıldırım Düşerse Ne Olur?
Uçaklar Faraday kafesi konseptine uygun olarak tasarlanır. Yani yolcu uçağına yıldırım düşmesi durumunda yıldırım, uçak içine zarar vermeden havaya karışır. Ayrıca uçak gövdesindeki boya da antistatik özellikli olur. Bu da elektriğin uçak içine geçmesini önler. Yıldırıma karşı özel tasarlanan, gövdedeki statik elektriğin havaya karışmasını sağlayan donanımlar sayesinde, meydana gelen yıldırım çarpmaları uçağın önemli parçaları için bir tehlikeli durum oluşturmaz. Ayrıca yakıt tankı çevresinde bulunan sıvı contalar ve uçak gövdesindeki statik elektriği uçaktan atan jumper’lar da yıldırım kaynaklı elektrik boşalması etkilerini minimize etmektedir. Yıldırım çarpması sonucunda sadece uçak gövdesindeki birkaç perçem hasar alabilir. Bu da öngörülebilir bir durumdur.
Yıldırım Çarpan Bir Uçak İçindeyseniz Bunlara Dikkat Edin
Uçağa havada yıldırım isabet etmesi ya da türbülans gibi durumlarda koltuğunuzdan kalkmayın. Kabin memurları tarafından verilen talimatlara uyarak sakin olun.
Yıldırım çarpması gibi durumlarda elektrik yükü boşalırken patlama benzeri gürültüler oluşabilir. Bu gürültüler nedeniyle paniklemeyin.
Uçak gövdesinde paratoner görevi üstlenen donanımların olduğunu unutmayın. Yani yıldırım çarpmasının sizi etkilemesi imkansızdır.
Yıldırım çarpması esnasında ya da sonrasında yanınızda panikleyen yolcular varsa sakinleştirmeyi deneyebilir ya da kabin memurlarından destek bekleyebilirsiniz.