THY’nin uçakta doğan bebeğin eğitim masraflarını karşıladığı ve ömür boyu ücretsiz seyahat hakkı tanıdığı iddiaları doğru değil. Google’da, Türkiye’nin üyeleri arasında yer aldığı Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) websitesi özelinde uçakta doğumla ilgili bir arama yapıldığında çıkan sonuçlarda, kabin içi personelinin eğitimi ile ilgili bazı belgeleri bulmak mümkün.
Bu belgelerde doğuma yardım konusunun kabin içi personelin aldığı ilk yardım eğitimi dahilinde olduğu görülebiliyor. Ancak belgelerde hava yolu şirketinin doğan çocuğa karşı yükümlülüklerinden bahseden bir düzenleme ya da metne rastlanmıyor. Teyit’in ulaştığı ICAO yetkilisi, hava yolu firmalarının uçuşları sırasında uçaklarında doğan çocuklara veya ailelerine karşı herhangi bir resmi veya yasal sorumluluğu olmadığını belirtti.
Teyit’in Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden ulaştığı yetkililer Türkiye’de hava yolu şirketlerinin uçaklarında doğan bebeklerle ilgili ömür boyu eğitim masrafını karşılamak veya uçuş sağlamak gibi sorumlulukları olmadığını ve sivil havacılıkta bu uygulamalara yönelik herhangi bir düzenleme olmadığını iletti. Ancak bazen hava yolu şirketlerinin bu tarz tanıtım amaçlı uygulamalara yöneldiği belirtildi.
Fransız vatandaşı Gineli bir yolcu Nisan 2017’de Konakri-Ouagadougou-İstanbul tarifeli THY uçağında, kabin personelinin yardımıyla bir doğum gerçekleştirmişti. Teyit’in iletişim kurduğu THY Kurumsal İletişim yetkilileri THY’nin uçakta doğan bebeğe ömür boyu seyahat hakkı tanımak veya onun eğitim masraflarını karşılamak gibi bir şirket prosedürleri olmadığını, Nisan ayında doğan Kadiju için ömür boyu eğitim masrafını karşılamak ya da ücretsiz uçuş sağlamak gibi bir girişimleri bulunmadığını belirtti.
Hava yolu şirketlerinin seferleri sırasında uçaklarında doğan bebekler ya da ebeveynlerine karşı uluslararası ve ulusal düzeyde hukuki geçerliliği ve yaptırımı olan herhangi bir düzenleme bulunmuyor. THY’nin de şirket özelinde bu konuyla ilgili bir prosedürü olmadığı gibi Nisan 2017’de uçaklarında doğan bebekle ilgili herhangi bir girişimi bulunmamış. Bu nedenle THY’nin uçağında doğan bir bebeğin yaşamı boyunca eğitim, öğretim ücretlerinin THY tarafından karşılanacağı ve THY’nin bebeğe ömür boyu ücretsiz seyahat hakkı vereceği iddiaları doğru değil.
Uçakta doğum yaptığı için dava açılan yolcu da var
Bazen hava yolları uçakta doğan bebeklere yönelik özel uygulamalar gerçekleştirebiliyor. Yakın zamanda bir hava yolu şirketi uçakta doğan bir bebeğe ömür boyu ücretsiz uçuş sağlayacağını duyurdu. Haziran 2017’de Hindistan hava yolu şirketi Jet Airways’in bir uçağında doğum gerçekleşti. Hava yolu şirketi doğumun ardından, doğan bebeğe yaşam boyu ücretsiz uçuş sağlayacağını bildirdi.
CNN’de yayınlanan bir haberde bazı hava yolu şirketlerinin uçakta doğan bebeklere ücretsiz uçuş sağladığı aktarılıyor. Doğrulama sitesi Snopes’un 7 Mart 2000’de yayınlanan ve 9 Nisan 2017’de güncellenen analizinde uçakta doğan bebeklerin yaşam boyu ücretsiz uçtuğu iddiası ele alınmış ve büyük oranda yanlış olduğu sonucuna varılmış. Büyük oranda yanlış olmasının nedeni ise Jet Airways ve THY örneğinde olduğu gibi bu tarz uygulamaların tamamen hava yolu firmasının inisiyatifinde olması.
Bununla birlikte uçakta doğum yaptığı için tazminat davası açılan bir yolcu da var. Çin Havayolları 2015’te uçağın acil iniş yapmasına neden olduğu ve maddi zarar yarattığı gerekçesiyle doğum yapan Tayvanlı bir kadına tazminat davası açacağını duyurmuştu. Bu olaydan sonra bebeğin hukuki nedenlerle annesinden ayrıldığına ve ne zaman geri iade edileceğinin belirsiz olduğuna dair haberler de çıktı.
Kaynak: Teyit.Org