Kesintisiz uçuş, güvenli iletişim, GPS sinyalleri olmadan görev yapabilme yeteneğine sahip kablolu dron sistemleri güvenlik güçlerinin envanterine girerken gözetleme balonu konusunda ihracat kapısı açıldı.
Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen ve güvenlik güçlerinin kullanımına sunulan çözümlere yenileri ekleniyor.
Bu kapsamda, kablolu dron sistemi çözümleri de güvenlik güçlerinin envanterine girmeye başladı. Farklı güvenlik birimleri doğrudan ya da envanterlerindeki platformlara entegre ederek kablolu dron çözümlerinden yararlanıyor. Bunun yanında Türk savunma sanayisi firmaları da kablolu dronları kullanarak sahip oldukları yeteneklerin etkinliğini artıran yeni çözümler geliştiriyor.
Otonom Teknoloji Genel Müdürü Ahmet Nezir Ertürk, 2012 yılından bu yana insansız, otonom sistemlere yönelik faaliyet gösterdiklerini, özellikle uzun süre havada kalan insansız hava sistemleri üzerinde çalıştıklarını söyledi.
İlk ürünleri Doruk ve Dolunay isimli “aerostat”ların (havada statik duran balon) 1-2 hafta kesintisiz havada kalabildiğini, 80-90 kilogram, hatta daha fazla ağırlıkta yük taşıyabildiğini belirten Ertürk, bu balon sistemlerinin yere bağlı olarak 300-500 metre irtifalara çıkabildiğini dile getirdi. Ertürk, bu balon sistemlerinden elde ettikleri birikimle de kablolu dron Tetron’u geliştirdiklerini belirtti.
Kablolu dron ürünlerinin 2010’lu yıllarda dünya genelinde çalışılmaya başlanan bir konu olduğu ifade eden Ertürk, şöyle konuştu:
“Biz de 2015 yılında bu alanda çalışmaya başladık. Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine yakın zamanda ürünlerimiz girdi. Bu ürünler daha ziyade yerden 60, 100, 125, 150 metre gibi irtifalarda kullanılıyor. Kablo üzerinden enerji aktarımı olduğu için dronun pili bitmiyor. Dron üzerindeki bir emniyet bataryası ani bir durum olduğunda, şebeke enerjisi kesildiğinde dronun güvenli inişini sağlıyor. Aynı zamanda haberleşmeyi de kablo üzerinden yapabiliyoruz. Balonlarda zaten bu alanda tecrübeliyiz. İster fiber optik üzerinden ister özel bir protokol üzerinden güç hatlarıyla haberleşmeyi sağlayabiliyoruz. Bu sayede karıştırılamayan, kesintisiz bir haberleşme imkanı oluyor dronun. Bu da dronun aldatılmasını engelleyen bir sistem. Kesintisiz uçuş ve güvenli iletişimin dışında üçüncü bir özellik de GPS sinyallerinin olmadığı ortamlarda bu sistemler kabloyla yere bağlı olduğu için kendi özel güvenlik yazılımımızla dronun belli bir alan dışına çıkmasını vinç üzerinden kontrol ediyoruz ve onu orada sabitleyebiliyoruz.”
Gözetliyor, konuşturuyor, aydınlatıyor
Kablolu dronun elektro optik ve kızılötesi kameralarla gece ve gündüz şartlarında gözetleme opsiyonu sunduğuna işaret eden Ertürk, bu sayede bulunulan noktadan geniş bir alanın gözetlenebildiğini ifade etti.
Ertürk, bir diğer kullanım alanının haberleşme rölesi olduğuna dikkati çekerek, “Bu sayede mesela 100 metredeki bir haberleşme röleniz üzerinden yaklaşık 35-40 kilometrelik bir alanda haberleşme imkanı sağlayabiliyorsunuz” dedi.
Üçüncü kullanım alanının özellikle depremden sonra biraz daha güncel bir konu haline geldiğini dile getiren Ertürk, “Kablolu drona ışık, aydınlatma takabiliyorsunuz. Burada hem yönlendirilebilir dediğimiz projektörler olabiliyor hem de sabit bir alanı, dronun kalktığı bölgede geniş bir alanı güçlü şekilde aydınlatmak için çözümler sunulabiliyor” diye konuştu.
Otonom teknoloji olarak bu sistemlerde kullanılan görev yüklerinin haberleşme, enerji ve mekanik arayüzlerini drona özel modifiye edip kendi üretmedikleri ekipmanları bile kablolu dron ya da balon sistemlerine takabildiklerini anlatan Ertürk, şunları kaydetti:
“Savunma sanayisindeki şirketlerle çeşitli işbirliklerimiz var. Faydalı yük, dron, haberleşme sistemi gibi birçok ürünü olabildiğince yurt içi imkanlarla yan yana getirmeye çalışıyoruz. Bu tür işbirliklerine açığız. Özellikle kablolu dron sistemlerinde faydalı yükler ya da dron sistemiyle doğrudan ilgilenmiyoruz, bunları hazır almayı tercih ediyoruz. Daha ziyade bu kablo üzerinden güç aktarımı, güç elektroniği, haberleşme sistemleri, GPS bağımsız uçuş sistemleri konularında çalışıyoruz. Aktif gergili vinç sistemini kendimiz yapıyoruz.”
”Biz kendi bölgemizdeki tek firmayız diyebiliriz”
Ahmet Nezir Ertürk, kablo güdümlü balon sistemleriyle yurt içinde çeşitli askeri projelerde yer aldıklarını da söyledi.
Doruk ve Dolunay isimli iki farklı havada statik duran balon ürününün yurt içinde kullanıldığını ifade eden Ertürk, şöyle dedi:
“Bu konuda yurt dışında da bazı açılımlarımız var. Dünyada zaten bu alanda fazla oyuncu yok. Genelde ABD, İngiltere, İsrail gibi ülkelerin firmalarının olduğu bir pazar. Biz kendi bölgemizdeki tek firmayız diyebiliriz. Bu kapsamda bölgemizde faaliyetlerde bulunuyoruz. Yurt dışında çeşitli anlaşmalar imzaladık. Yakın zamanda bir komşu ülkemizle anlaşmamız oldu. Ortak üretim konusunda çalışmalar yapacağız. Başka bir ülkede ortak girişim kurduk, orada yerli üretim yapacağız. Artık teknolojimizi dışarıya transfer eden noktaya geldik.” (trthaber)