Yakıt fiyatlarında sert yükseliş havayolu sektörünün korona virüs krizinin ardından oldukça yavaş seyreden toparlanma sürecini tehdit altında bıraktı.
Petrol fiyatları bu hafta son yedi yılın en yüksek seviyesine tırmandı. Bu yükseliş, havayolu şirketleri seyahat kısıtlamalarından 18 ay sonra dahi düşük müşteri talebiyle mücadele ederken, maliyetler konusunda yeni endişeleri ortaya çıkardı.
Jet yakıtı fiyatları geçtiğimiz yıl Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) verilerine göre ton başına neredeyse 750 dolar dolar yükseldi.
Delta Air Lines geçtiğimiz hafta yılın son üç ayında kayıp beklendiğini açıkladı. Bunun nedeni olarak da yakıt maliyetlerini gösterdi. Şirket korona virüs krizinin başlamasından bu yana yalnızca iki çeyrekte kar kaydetti.
Financial Times’ın haberine göre Delta CEO’su Ed Bastian, “yakıt fiyatları yükselmeye devam ediyor, bu da karlılığı sürdürmemizi zorlaştıracak” dedi.
Havayolu şirketleri genellikle yükselen maliyetleri, bilet fiyatlarını yükselterek müşterilere yansıtıyor. Ancak sektör halihazırda belirsizliğin yüksek olduğu bir ortamda faaliyet gösteriyor.
Yolcu sayıları halen normal seviyelerin altında ve bazı şirketler düşük bilet fiyatlarıyla müşteri çekmeye çalışıyor.
Durumu daha da kötüleştiren gelişme ise birçok havayolu şirketinin, geçtiğimiz yıl petrol piyasalarında görülen krizin ardından gelecekteki yakıt ihtiyaçlarını garanti altına almayı bırakmış olması.
Bu da şirketlerin ham petrol fiyatlarındaki sert yükselişe daha fazla maruz kalmasına neden oldu. Ryanair 2020 yılında, petrol vadelilerindeki pozisyonu nedeniyle, petrol fiyatlarındaki çöküşün ardından 300 milyon euroluk darbe aldı.
Goodbody Havayolu Şirketleri Analisti Mark Simpson, “birçok havayolu şirketi geçtiğimiz yıl yakıt vadelileri nedeniyle büyük kayıplar yaşadı. Korona virüs pandemisiyle birlikte talep de düştü ve şirketler fiyatların üzerindeki kontratları kullanmak zorunda kaldı” dedi.
Devamında, “bu nedenle birçok havayolu şirketi vadeli pozisyonlarını azalttı ya da tamamen durdurdu. Burum ise yakıt maliyetlerinde sert yükseliş karşısında savunmasız kalmalarına neden oldu” ifadelerini kullandı.
finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre yakıt ihtiyacının büyük bir bölümünü vadeli piyasalarında riski azaltarak karşılayan nadir şirketlerden bir tanesi easyJet. Şirket 2022 yılı için yakıt beklentilerinin %55’i için ton başına 500 dolarda fiyatları sabitledi.
easyJet CEO’su Johan Lundgren geçtiğimiz hafta, “diğerlerine kıyasla daha iyi bir konumdayız” dedi.
Yine de Avrupa’nın havayolu şirketlerinden birinin CEO’su vadeli piyasalarında işlem yapmayı durdurma kararının arkasında durmaya devam ettiklerini söyledi.
CEO vadeli piyasalarındaki pozisyonlar tarafından koruma sağlanan petrol fiyatındaki her yükseliş için, havayolu şirketlerine maliyet yaratacak düşüşlerin de yaşanacağını ifade etti.
HSBC’nin havayolu analistlerinden gelen veriler de havayolu şirketlerinin petrol fiyatındaki devasa dalgalanmalara karşı dirençli olduğunu ancak faaliyet marjlarında volatilitenin yükseldiğini söyledi.