Birçok aile pandemi sebebiyle verdikleri uzun aradan sonra ilk yaz tatillerine çıkıyor. Kısıtlamaların ve seyahat yasaklarının olduğu dönemlerde ise Havayolları talebin düşmesiyle birlikte ciddi maliyet kesintilerine gitti. Ancak kısıtlamalar bitip, yolcular döndükçe havayolları tarafından kaybedilen Bagaj miktarı da artmaya başladı. Nisan ayında yolcular tarafından teslim edilen her bin bagajdan yaklaşık altısı ABD havayolları tarafından kaybedildi.
İspanyol bir sigorta şirketine göre, kaybolan bagaj sayısı 2019 yılına göre yüzde 30 arttı. Personel sıkıntısı çeken havayolları şirketleri, artan seyahat talebinin yanı sıra bagaj işlemlerine de yetişmekte zorlandıkça daha da fazla bavul kayboluyor.
Bazıları bu dönemi ‘kayıp bagaj yazı’ olarak adlandırıyor.
“Heathrow, kendinizinkini bulmak için bir sürü bagajın üzerinden tırmanmanız gereken yeni bir oyun icat etti.”
Havaalanında yaşanan kargaşanın ardından Heathrow, yüzlerce kayıp bagajı, daha sonra işleme alınmak için bir köşeye yığmak zorunda kaldı. Şirket, yolcuların check-in işlemlerini yapmak ve bagajları düzenlemek üzere havayolu şirketleri tarafından istihdam edilen yer personelinin eksikliğinden yakındı. Benzer kayıp çanta mezarlıkları ise New York, Washington DC, Dublin, Amsterdam ve başka yerlerde de görüldü.
BAVULSUZ 7 HAFTALIK GEZİ
Bazı havayollarının, yolcunun bagajının geri dönmesi üç haftadan fazla sürdüğü takdirde, yedek giysi ve ayakkabı harcamalarını telafi edecek politikaları var.
Zürih’ten Portland’a uçan Pascal Sigg’in bagajlarının kaybolmasının ardından yedi haftalık ABD gezisi neredeyse kabusa döndü. “İki ve dört yaşlarındaki çocuklarla ABD’de yedi haftalık bir gezideyiz ve ihtiyacımız olanı satın almamız gerekip gerekmediğini bilmiyoruz. Bu karmaşa her saat daha da kötüleşiyor” diyor.
BAGAJINDAN BİR DAHA ASLA HABER ALAMADI
Şubat ayında Mexico City’den Lima’ya uçan Deborah Sergeant, “Uçaktan indikten sonra yaklaşık üç saat bagajımı bekledim ve sonunda bir havayolu çalışanının gelip bana sistemde çantamın kaydının bile olmadığını söylemesini dinledim” diyor. “Bana ‘Biz onu arayacağız ve sen de birkaç hafta Lima’da kalsan iyi olur, böylece bulunursa sana daha kolay gönderebiliriz’ dedi. Ama sonra hiç haber alamadım.”
Sergeant’ın tahminine göre bavulunda bin 500 Dolar değerinde eşya vardı. Tazminat alamadığı ve çok sayıda yeni eşya alması gerektiği için de cebinden ciddi miktarda para çıktı.
‘GERÇEK BİR İNSANLA KONUŞMAK İMKANSIZ’
YouTuber Connor Colquhoun ve ekibi, Haziran ayında Heathrow ve Los Angeles arasında iki çanta dolusu çekim malzemesinin kaybolmasının ardından 50 bin dolar zarara uğradı. “İndiğimizde bize hiçbir şey söylemediler” diyor. “Havayolu şirketiyle neredeyse her gün defalarca iletişime geçmeye çalıştık ve hiçbir haber alamadık. Gerçek bir insanla konuşmak imkânsız.”
‘SONUNDA PES ETTİM’
Sosyal medyanın ilgisi ise genellikle yanıt vermeyen yardım hatlarından geri ödeme almalarına yardımcı oluyor. Bazı kişilerin ise ancak günlerce süren endişeli bekleyişin ardından bavulları ev adreslerine iade ediliyor.
Ancak herkes bu kadar şanslı değil…
İstanbul’dan Bodrum’a gerçekleştirdiği uçuşunda kızı ve kendisine ait iki bagajında kaybolduğunu söyleyen 35 yaşındaki Pelin Koşar, sürecin onu tükendirdiğini söylüyor.
“Bodrum’a ulaşmanın heyecanıyla uçaktan indik ve valizlerimizi beklemeye başladık. Ancak tüm bavullar çıkmasına rağmen kızım ve benim bavulum ortada yoktu. Gece geç saatlerde indiğimiz için de etrafta pek fazla yetkili yoktu. Zor da olsa bir yetkili bulduktan sonra bagajımın bir sonraki Uçak ile geleceğini söylediler ve beklettiler. Ancak tam bir hüsran yaşadık. Çünkü bir sonraki uçakta da valizlerimiz yoktu. Görevliler ise bir şekilde ulaştıracaklarını söyleyerek yanımızdan ayrıldılar. Kızım ve ben sadece sırt çantalarımızla kaldık ve yeni kıyafetler satın alarak tatilimizi yaptık. Büyük bir havayolu şirketi olduğundan kaybolacağını asla düşünmüyor, mutlaka bulunur diyordum. Ancak 10 gün sonunda bagajımın bulunamadığına dair bir mesaj aldım. Derhal telefona sarıldım ama karşımda derdimi dinleyecek bir yetkili bile yoktu. Bu süreçte o kadar yıprandım ki sonunda pes ettim.”
SEKTÖR İŞGÜCÜ EKSİKLİĞİYLE MÜCADELE EDİYOR
Teknolojik gelişmeler sayesinde, kaybolan bagaj sayısı son 10 yılda düşüş eğilimindeydi. Ta ki 2019 yılında bir sıçrama gösterene kadar…
Seyahat acentesi yöneticisi Marc Casto, “Önemli sayıda insan bagajlarına kavuşamayacak” diyor. “Seyahat sektörünün her kesimi, kapı görevlileri ve bagaj görevlilerinden uçuş görevlileri ve havayolu pilotlarına kadar işgücü eksiklikleriyle mücadele ediyor.”
KIYMETLİ EŞYA, EVRAK VE PARANIN ÖDEMESİ YAPILMAZ
Tüketici Sorunlar Derneği Sigorta Komisyon Başkanı Taner Çağatay, “Bavulun kaybolması, çalınması ve yıpranması gibi olaylar can sıkıcı olabiliyor. Bu gibi riskler için ise tüketicin bu tür riskleri güvence altına alabileceği seyahat sigortaları mevcut. Seyahat sigortası valizin başına gelebilecek risklerle birlikte valizin içindeki eşyalarınıza da belli bir limitle güvence sağlar” açıklamalarında bulunuyor.
Bir bilişim şirketi olan SITA tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırma, 2021’de bagajların yüzde 24’ünün hasar gördüğünü, geciktiğini, kaybolduğunu veya çalındığını tespit etti. SITA’ya göre, transferde geciken çantalar, kayıp bagajın yüzde 41’ini oluşturuyor ve bu, önceki yıla göre dört puanlık bir artış.
Çağatay, yaptığı açıklamada seyahat sigortasının içeriğini açıklarken bazı önemli konulara da değiniyor.
“Bavulun kaybolması veya gecikmesi halinde bavulumuzun içindeki günlük acil kullanacağımız ihtiyaçlarımıza yaptığımız harcamalar karşılanır. Örneğin; pijama, diş macunu, diş fırçası, tıraş malzemeleri. Sigorta bu tür giderleri makul seviyede öder. Ayrıca bavulumuzun içinde kaybolan diğer eşyalarınız da belirli bir limite kadar ödenir. Burada önemli kaybolan eşyanın faturalı olması. Faturanın ibrazı yolcudan istenir. Sigorta şirketi kaybolan valizin içindeki mücevherat, kıymetli evrak veya para varsa bu konuda ödeme yapmaz. Eğer valiz hasar görmüş yırtılmış veya kaybolmuş ise tamir ettirme veya belli limitle yeni valiz parası için de tazminat öder. Burada önemli olan tüketicinin hava alanından ayrılmadan evvel detaylı tutanak tutturması ve evraklarının eksiksiz olduğuna dikkat etmesidir.”
Peki kayıp bagajı bulmak için başka neler yapılabilir? İşte bazı profesyonel ipuçları…
– Eğer bagajınızı bulamıyorsanız ilk gideceğiniz yer havaalanının kayıp bagaj bölümü olmalı.
– Seyahat öncesi bavulunuzda bulunan daha önceki tüm barkod etiketlerini çıkarın. Özellikle aynı havayoluna ait bir etiket ise takip sisteminde karışıklığa sebep olabilir.
– Bagaj sistemine takılabilecek her türlü ipi veya halatı çıkarın.
– Çantanızın kaybolması ve gecikmesi durumunda görsel kanıtınız olması için her zaman bagajınızın fotoğrafını çekin.
– Bagajınıza telefonunuzdan da kolaylıkla izleyebileceğiniz takip cihazı takın.
– Mümkünse kabin boy valizler kullanıp, eşyalarınızı yanınızda bulundurun.
– Eğer bulunduktan sonra eşyalarınızda bir hasar varsa havaalanından çıkmadan önce rapor verin. Uzmanlar, hasarlı bir çantayla ilgili olarak, havayolu şirketinin hasarın tesisten ayrıldıktan sonra meydana geldiğini iddia edebileceğini söylüyor.
– Mümkün olduğunca aktarmasız uçuşlar gerçekleştirin. Eğer bir aktarma gerekliyse, çantalarınızın aktarılması için yeterli zaman olduğundan emin olun.
– Tüm değerli eşyalarınızı bir bavulda tutmak yerine riski bölün.
Hürriyet